Γιάννης Ιωάννου
Η αυθεντικότητα είναι μια σημαντική και χρήσιμη ιδιότητα της ηγετικής συμπεριφοράς. Τυπικά, λέμε πώς ένας άνθρωπος είναι ‘αυθεντικός’ όταν είναι ‘γνήσιος’, ‘ειλικρινής’ και ‘ακέραιος’ απέναντι στον εαυτό του – τόσο απλά! Όμως στην πραγματικότητα, το να είναι κανείς αυθεντικός δεν είναι τόσο απλό.
Είναι καλό κάποιος να είναι πάντα αυθεντικός; Εκ πρώτης όψεως η απάντηση φαίνεται να είναι θετική. Από την προσωπική μου εμπειρία στο χώρο των επιχειρήσεων και με την πρόσφατη ιδιότητα του προσωπικού συμβούλου /καθοδηγητή ανώτατων στελεχών – έχοντας να δώσω απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα – δυσκολεύτηκα να πείσω τον εαυτό μου για το πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι το να δείχνεις πάντα αυθεντικός. – Κατά πόσο πρέπει να παρουσιάζομαι αυθεντικός στους διάφορους ρόλους που παίζω ως στέλεχος και ως coach ; – Κατά πόσο θέλω να μοιραστώ με τους άλλους πράγματα από τον πραγματικό μου εαυτό, από τα συναισθήματα και τις αξίες μου και πότε; – Πώς μπορώ να αξιολογώ πόσο αυθεντικός πρέπει να δείχνω ανάλογα με τις περιστάσεις; Υποθέτω ότι πολλοί από μας έχουν βρεθεί μπροστά στα διλλήματα αυτά της αυθεντικότητας.
Στις πρώτες φάσεις της ζωής μας, οι γονείς μας, οι δάσκαλοι και μέντορες μας συμβουλεύουν να είμαστε τίμιοι, να είμαστε οι εαυτοί μας, να είμαστε γνήσιοι… αυθεντικοί. Πολλές φορές έχουμε βρεθεί μπροστά στο να πρέπει να προσαρμοζόμαστε και να υιοθετούμε ένα ευέλικτο στυλ με στόχο να γίνουμε ευέλικτοι και πετυχημένοι. Κάτι τέτοιο δηλώνει ότι χρειάζεται να τροποποιούμε τον τρόπο που ενεργούμε και – σε πολλές περιπτώσεις – και τον τρόπο που σκεφτόμαστε, ώστε να ταιριάξουμε με το ‘σύστημα’.
Το θέμα της αυθεντικότητας είναι πολύ σχετικό με το πώς σχεδιάζουμε τη καριέρα μας, ειδικά όσο προχωράμε και ανεβαίνουμε. Και ανάλογα με τις ανάγκες κάθε ρόλου, τις προσδοκίες και τις πιέσεις που ασκούνται, αισθανόμαστε την αυθεντικότητά μας να δοκιμάζεται…
Όντας κανείς σε ένα νέο ρόλο που η αξιοπιστία του δεν έχει ακόμα καθιερωθεί, το να πει περισσότερα ή λιγότερα από όσα σκέφτεται μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις – ιδιαίτερα όταν οι άλλοι σχηματίζουν
γρήγορα τις πρώτες εντυπώσεις για εκείνον – και όπου μπορεί γρήγορα να χάσει πόντους από την αποτελεσματικότητα και την εικόνα του στο ρόλο του ηγετικού στελέχους παρουσιάζοντας όλα όσα πιστεύει / αισθάνεται με τον τρόπο που τα πιστεύει και τα αισθάνεται…
Έτσι, οι περισσότεροι τείνουμε να ‘κάνουμε ένα βήμα πίσω’ και να φαινόμαστε ασυνεπείς ως προς τις αρχές μας – ίσως και ανειλικρινείς – αφήνοντας μετέωρο τον πραγματικό μας εαυτό… Όμως θα ήθελα να υποστηρίξω ότι αυτό το άχαρο συναίσθημα, είναι προσωρινό και δημιουργείται κάθε φορά που βγαίνουμε από τη ζώνη άνεσης και βαδίζουμε προς την κατεύθυνση της προσωπικής ανάπτυξης. Πρέπει να πετύχουμε την ισορροπία! Πώς διαχειριζόμαστε αυτή την λεπτή ισορροπία; Πώς μπορούμε να προσαρμόσουμε την ηγετική μας ταυτότητα όσο ανεβαίνουμε επίπεδο κρατώντας της αυθεντικότητά μας; Από την εμπειρία μου και την πρόσφατη αλλαγή στη καριέρα μου ξεχωρίζω τέσσερις γενικές αρχές / συνήθειες που σας προτείνω να ακολουθήσετε:
Αυξήστε την αυτογνωσία σας και παραδεχτείτε την άγνοιά σας!
Εκθέστε τον εαυτό σας σε νέα projects. Την ίδια ώρα, δείξτε ανοιχτοί και δεκτικοί σε νέες κουλτούρες και τρόπους σκέψης. Συνειδητοποιείστε τα δυνατά σας σημεία, τα συναισθήματά σας αλλά και τους περιορισμούς / όριά σας. Αυτή η αυτογνωσία θα ρυθμίσει την συμπεριφορά σας και τον τρόπο που αντιμετωπίζετε τα γεγονότα. Ρωτάτε και μη φοβάστε να πείτε ‘δεν ξέρω’ ή ‘έχω κάνει λάθος’. Αυθεντικότητα σημαίνει να βλέπετε και να παραδέχεστε τις αδυναμίες και ελλείψεις σας με θάρρος συνεχίζοντας να μαθαίνετε και να βελτιώνεστε.
Εντάξτε τον εαυτό σας σε διάφορες ομάδες ανθρώπων.
Μείνετε ανεπηρέαστοι από προκαταλήψεις, σεβαστείτε και δεχθείτε τη διαφορετικότητα και τις αντίθετες γνώμες. Κτίστε μια πολυποίκιλτη ομάδα, αναπτύξτε τις τίμιες σχέσεις και την ανοιχτή επικοινωνία. Αυθεντικότητα είναι το να δέχεσαι διαφορετικές απόψεις, να μην φοβάσαι τις διαφωνίες και να διευκολύνεις το γνήσιο και εποικοδομητικό διάλογο.
Μην ξεφεύγετε από το σύστημα αξιών σας και τις αρχές σας.
Εφαρμόστε τις αρχές σας στην καθημερινότητα και τις καθημερινές πρακτικές. Αυθεντικότητα είναι και να βρίσκεις τρόπους να αποτυπώνεις την προσωπικότητα και τα πιστεύω μέσα από όσα λες και κάνεις. Όσο πιο δυνατές είναι οι αξίες που έχεις, τόσο πιο εύκολα θα μπορέσεις να βρεις λόγια να τις εκφράσεις.
Παραμείνετε προσανατολισμένοι τον πραγματικό Βορρά σας, το σκοπό που έχετε δώσει στη ζωή σας.
Οι άνθρωποι που έχουν μια διαυγή εικόνα σχετικά με το σκοπό της ζωής τους και τον τρόπο που θέλουν να ηγούνται μπορούν και δίνονται στη δουλειά τους συμμετέχοντας ενεργά και με τιμιότητα στο περιβάλλον εργασίας. Δεν υπάρχει τίποτα πιο πραγματικό και αυθεντικό από το να γνωρίζεις, να ζεις και να υπηρετείς ένα μοναδικό σκοπό στη ζωή σου.
Εφαρμόζοντας αυτές τις 4 γενικές αρχές σε αυτό τον ταραχώδη κόσμο, κάντε ένα διάλλειμα, φέρτε στο νου σας την διαδρομή που κάνατε και τις επαγγελματικές και φιλικές σχέσεις που έχετε. Σημειώστε ότι οι πρώτες σχέσεις που έχετε στη ζωή σας γενικά στηρίζονται στην αθωότητα, την άνευ όρων φροντίδα και την τιμιότητα και σας δίνουν ισχυρά μέσα στήριξης της αυθεντικότητά σας βοηθώντας σας να μην ξεχνάτε ποτέ τις ρίζες σας. Φυλάξτε τις λοιπόν και προστάτεψέ τις.
Το να είμαστε αυθεντικοί και να δείχνουμε τους πραγματικούς εαυτούς μας σημαίνει ακόμα ότι γινόμαστε πιο τρωτοί. Η τρωτότητα χρειάζεται θάρρος να μην φοβάσαι να πάρεις ρίσκα με πιθανότητα αρνητικού αποτελέσματος. Η ανταμοιβή όμως έρχεται από την τίμια ζωή, την αξιότιμη καριέρα και το ότι σε δέχονται γι’ αυτό που είσαι.
Κατέληξα στο να αναγνωρίζω και να αποδέχομαι ότι ανάμεσα στο να είμαστε ειλικρινείς και πραγματικοί με τον εαυτό μας και στην ανάγκη να προσαρμοζόμαστε σε διάφορες καταστάσεις φέρνοντας αποτελέσματα στους ρόλους που καλούμαστε να παίξουμε ως ηγετικά στελέχη αλλά και ως σύμβουλοι / coaches υπάρχει μια ολόκληρη διαδικασία συνεχούς εξισορρόπησης που θα μας δώσει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας εκεί που χρειάζεται.
Και μέσα από μια συνειδητή πορεία, αναγνωρίζοντας και απαντώντας στο δίλλημα και βρίσκοντας τη σωστή ισορροπία μπορούμε και αναπτυσσόμαστε, βελτιώνουμε τον τρόπο που ηγούμαστε και συμβουλεύουμε τους άλλους, αυξάνουμε την εμπιστοσύνη απέναντι στον εαυτό μας και να επιτυγχάνουμε βοηθώντας άλλους χωρίς να χάνουμε από την αυθεντικότητά μας.